nejat ulusay ile sinema
ve kent
Başlangıcından bugüne sinema ile özellikle büyük kentler arasında simbiotik diyebileceğimiz bir ilişki mevcuttur. Sinema modernitenin bir ürünüdür ve kendisi gibi modern çağın olgularından biri olan büyük kentlerde bir araya gelmiş kitleleri hedefleyen bir eğlence mecrası olarak ortaya çıkmıştır. Kamuya yönelik ilk film gösterileri ve sinemayla ilgili teknolojik yenilikler Paris, Londra, Berlin ve New York gibi merkezlerde gerçekleşmiştir. Kalabalık izleyici topluluklarına ev sahipliği yapan sinema salonları kentlerin estetiğine, mimari dokusuna katkıda bulunmuş, kent merkezlerinin görünümünü değiştirmiştir. Ayrıca Paris’ten Roma’ya, Londra’dan Los Angeles’a ve İstanbul’a, hemen her ülkede büyük kentler sinema endüstrilerinin kurumlaştığı merkezler haline gelmiştir.
Sinema ile kent arasındaki ilişkinin bir başka önemli veçhesi, kentlerin sunduğu farklı yaşam tarzlarının, insan hikâyelerinin, toplumsal sorunların ve ilginç mekânların filmler için vazgeçilmez birer malzeme oluşturmasıdır. Sinema ile kent arasındaki ilişki sinemanın başlangıcından bu yana üzerinde durulmuş bir konu olmakla birlikte, yakın zamanda bu konuya olan ilginin akademik düzlemde de giderek arttığını söylemek mümkündür. Bu atölye programında, sinemanın ilk yıllarındaki kent görüntülerinden 1920’lerin “kent senfonisi filmleri”ne, “kara film” (film noir) ve bilim kurgu gibi popüler filmsel türlerdeki kent temsillerinden, Martin Scorsese, Woody Allen, Federico Fellini, Agnes Varda, Wim Wenders ve Nuri Bilge Ceylan gibi auteur sinemacıların belli şehirleri filmlerinde nasıl resmettiklerine, yabancılaşma, suç ve toplumsal cinsiyet gibi konulara, sinema ve kent arasındaki ilişkinin, Roma, Paris, Berlin, Lizbon, Londra, New York, Tokyo, İstanbul ve Ankara gibi dünyanın farklı coğrafyalarındaki kentlerde çekilmiş filmler üzerinden geniş bir bağlam içinde ele alınması amaçlanmaktadır.
Atölye danışmanı:
Nejat Ulusay
Ankara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Radyo-Televizyon-Sinema Bölümü mezunu. Yüksek lisansını Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Programı’nda gerçekleştirdi. Doktorasını İngiltere’de, Warwick Üniversitesi, Film ve Televizyon Çalışmaları Bölümü’nde yaptı. 1987’den beri öğretim üyesi olarak çalıştığı Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden 2017 yılında emekli oldu. Melez İmgeler: Sinema ve Ulusötesi Oluşumlar adlı bir kitabı bulunmaktadır.
1. Hafta: Giriş
Modernlik, Sinema ve Kent
2. Hafta: Kent Senfonisi Filmleri
Berlin: Büyük Bir Kentin Senfonisi (Berlin: Die Sinfonie der Großstadt, Walter Ruttmann, 1927) [ve diğerleri]
3. Hafta: Popüler Filmsel Türler ve Kent
Kara Film (Film Noir) ve Bilim-Kurgu Sineması
4. Hafta: Antik Çağ’dan Günümüze Roma
Fellini’nin Roma’sı: Roma (Roma, Federico Fellini, 1972)
5. Hafta: Işığın ve “Melankoli”nin Kenti: Lizbon
Toplumsal Cinsiyet ve Kent (1): Belarmino (Fernando Lopes, 1964)
6. Hafta: Romantik Bir Klişe Olarak Paris
Toplumsal Cinsiyet ve Kent (2): Cléo Beşten Yediye (Cléo de 5 à 7, Agnes Varda, 1962)
7. Hafta: Filmsel Türlerin ve Tarihsel Dönemlerin Kenti: Londra
“Havalı” Bir Kent: Aşk Engel Tanımaz (Notting Hill, Roger Michell, 1999)
8. Hafta: “Efsanevi Özgürlük Limanı”*: New York
Martin Scorsese ve Woody Allen’ın Filmlerinde New York: New York Üçlemesi
(New York Stories, Martin Scorsese’nin ve Woody Allen’ın bölümleri, 1989)
9. Hafta: Teknolojik Kent: Tokyo
Nostalji ve Kent: Cafe Lumiere (Kôhî jikô, Hou Hsiao-Hsien, 2003)
10.Hafta: Postmodern Durum ve Kent
Androidler ve Melekler: Bıçak Sırtı (Blade Runner, Ridley Scott, 1982) ve Berlin Üzerinde Gökyüzü (Himmel über Berlin, Wim Wenders, 1987)
11. Hafta: Gelenek ve Modernleşme: İstanbul
Başka Bir İstanbul: Uzak (Nuri Bilge Ceylan, 2002) ve Üç Maymun (Nuri Bilge Ceylan, 2008)
12. Hafta: Yaşadığımız Kent: Ankara
“Bozkır”da Aşk: Bizim Büyük Çaresizliğimiz (Seyfi Teoman, 2011)
Atölye bedeli:
Tam 600₺ KDV
Öğrenci 450₺ KDV /
Lise ve üniversite lisans öğrencileri
Atölye bedeli, atölyenin
12. haftasına kadar 3 taksit halinde ödenebilir. Atölye kontenjanı 20 kişi olup, engelli bireyler için kontenjan ayrılmıştır ve bedelsizdir.